|
به نظر میآید که این سؤال بسیار اساسی است، ولی اگرکمی دقیق تر بنگریم متوجه خواهیم شد که این سؤال ثانویست، یعنی سؤالی مهم تر قبل از پرداختن به این که چه باید کرد وجود دارد “مشکل چیست؟” و اگر ما به این پرسش جواب درست، دقیق و کامل بدهیم به جواب چه باید کرد هم نزدیک تر می شویم زیرا تشخیص، نیمی از درمان است و گاه تمام درمان.
داشتن نفت و ثروت های طبیعی فراوان؟ استکبار جهانی؟ اقتصاد ناکارآمد؟ سياست واداره ي نادرست امور؟ پایین بودن بینش عمومی مردم؟ تنبلی؟ بی سوادی؟ اعتیاد؟ جبر جغرافیایی؟ اشتغال؟ ... . به نظر شما مشکل اصلی این مملکت چیست؟ کدام یک از موارد بالا مهم ترین و اساسی ترین مشکل مردم ایران است؟ اگر فقط بخواهیم یک معضل را بگوییم که اصلی ترین بدبختی این مردم به حساب بیاید، آن چیست ؟ شاید شما طرفدار نظریه ی تلفیق هستید و با حالتی پدرانه می گویید: "مشکلات این مملکت یکی دوتا نیست". این جواب ساده ترین و همچنین سطحی ترین جوابی است که می توان به این سؤال داد و در یک کلام توضیح واضحات است. زیرا هر عقل نیم بندی هم می داند که بشریت (که ما ایرانیان نیز جزئی از آن هستیم) با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می کند و مطمئنا ً هر کدام از مواردی که ذکر شد می تواند یکی از معضلات مهم مردم ایران باشد. ولی مشکل اصلی چیز دیگری است. یکی از مسائل بسیار مهم که جلب نظر اکثر ایرانیانی را که با ساکنین کشورهای پیشرفته تر سر و کاردارند می کند، صداقت و صراحت ساکنین این کشورهاست، که واکنش های متعدد ما از قبیل تعجب، ناراحتی، خوشحالی، احساس عدم نزاکت و.... را به دنبال دارد ولی نمی توان این نکته را منکر شد که اکثریت ما را تحت تأثیر قرار می دهد. به نظر شما این نکته نشان دهنده ی چیست؟ آیا یکی از نکاتی که نظر کسی را جلب می کند آن چیزی نیست که برای آن شخص عادی نیست و به آن عادت ندارد؟ عدم صداقت و ریا مشکلی است جهانی (به خصوص در سیاست ، به نحوی که گاهی از اوقات فکر می کنم که متضاد کلمه صداقت، دروغ و ریا نیست بلکه سیاست است). ولی مسئله اصلی شدت آن در بین مردم ایران می باشد. ما در قالب تعارف، نزا کت، شوخی، حکمت، تقیه، مصلحت، فرهنگ و هزار و یک دلیل و توجیه دیگر به خود و دیگران دروغ می گوییم. خودمان نیستیم. فیلم بازی می کنیم. و دریک کلام ریا می کنیم و در نتیجه به کم تر کسی می توان اطمینان کرد. نمی توان به درستی حدس زد که حقیقت چیست؟ دیگران ازما چه می خواهند؟ (وبالعکس)، آیا مدیران، سیاستمداران و رسانه ها راست می گویند؟ مشکل کجاست و در چه حدیست؟ برای حل آن از کجا و از چه سطحی باید شروع کرد؟ سلاممان مشکوک است و جواب آن مشکوک تر. به چه دلیل محبت می کنیم یا می بیینم جای سؤال دارد. در نیت دیگران تردید داریم و آنان نیز همچنین. حتی گاهی نمی فهمیم که خودمان از خودمان چه می خواهیم ؟! همه چیز مبهم است و باید به حدس و گمان متوسل شد. غافل از این که برای حدس و گمان درست هم ما احتیاج به زیربنایی داریم که مقداری از صداقت و حقیقت بهره برده باشد زیرا مطمئناً اطلاعات نادرست و مخدوش، عموماً حدس و نتیجه گیری نادرستی در پی دارد. خلاصه این که محصول این سیستم چیزی جز هرج و مرج، بی اعتباری و عدم اطمینان نیست. حال اگر خواهان تغییر وضعیت هستیم، چه باید کرد؟ جواب بسیار ساده است. باید هزینه پرداخت، هزینه ای بسیار سنگین. زیرا مسلماً هرچه چیزی با ارزش تر و ضروری تر، بهای آن نیز گزاف تر و سنگین تر. و صداقت کالایی است بسیار گرانبها. این هزینه فقط پول و ضرر اقتصادی نیست ( که مطمئناً این ضرر دائمی نخواهد بود زیرا معتقدم که آسمان تجارت به دو خورشید صداقت و امانت روشن خواهد شد ). دلخوری، ضرب وشتم، زندان ... و از همه بدتر تنهایی و انزوا را به همراه خواهد داشت و این نکته ی بسیار مهم را نباید فراموش کرد که نقطه ی شروع، خودمان هستیم. این مسئله ی همیشگی و کلیشه ای را هم نباید از یاد برد که بسیاری از مسائل به تعلیم و تربیت مربوط می شود و گام بعد از خود سازی، توجه به کودکان و تعلیم و تربیتی بر اساس صداقت است تا در آینده انسانهایی در ایران زندگی کنند که یا راست بگویند و یا هیچ نگویند.
|
