ازدواج هدف یاوسیله؟

جمعه, 04 اسفند 1385 07:38

تعداد بازدید :4570

در ازل برتو حسنت به تجلی دم زد

عشق پیدا شد و آتش به همه عالم زد

اگر در موجودات جاندار نظر عمیقی اندازیم شاید این حقیقت بر ما آشکار گردد که هر موجودی اعم از گیاه، حیوان و انسان زاییدۀالفت محبت و عشق میان دو جنس مخالف است .پس می توان به جرأت گفت که هر چند شاید قصّه مجنون و فرهاد در نظر برخی افسانه باشد امّا هر کدام از آنها سمبل عاشقی هستند که از شدّت عشق پروانه وار گرد شمع معشوق می گشته اند و حاضربوده اند به منظور دستیابی به معشوقشان خود را قربانی نمایند.

از آنجا که انسان نسبت به سایر کائنات برتر و عالیتر خلق شده است لذا می توان این عشق و عاشقی را در او عمیق تر، پاک تر و لطیف تر از هر موجود دیگری یافت؛ چه که انسان بر اساس اراده، اختیار، عقل و روحی که داردمی تواند ازاین عشق بهره های فراوانی رانصیب خود وسایرین نماید؛ امابه شرط آنکه ازاین عشق استفاده صحیح نماید .به راستی چه زمان می توان گفت که نه تنها خود از چنین عشقی بهره کافی برده ایم بلکه سایرین را هم ازآن نصیب وافرداده ایم ویااینکه به راستی ازدواج برای چیست؟

شایدبتوان ازلابلای حوادث تاریخی پاسخی برای این پرسش یافت. علل مختلفی میتواندمنشاءازدواج باشدکه میتوان صحت وسقم آنهارابررسی نمود.همان طورکه ازابتدااشاره شدازآنجاکه حاصل ازدواج تولدنسلهای مختلف است تولیدمثل میتواندیکی ازمنشاءهای ازدواج باشد.برخی حوادث نشان میدهدکه برخی ازازدواجهابه دلیل عدم ثمردهی فرزندازهم پاشیده شده ویامنجربه اختیارنمودن همسردوم ازطرف مردی درغیاب شریک زندگیش شده است. درچنین زمانی به نظرمی رسدکه آن فردهدفش ازازدواج تنهاتولیدمثل بوده است. همچنین گاه فردی به علت ازدواج همسالانشان میل داردکه اونیزدراین مسیرگام نهدوگاه دودلیل پیش زمینه چنین ازدواجی میگرددیکی آنکه ممکن است درچنین موقعیتی فردازطرف فامیل، دوستان وآشنایان باعناوین مختلفی موردسرزنش قرارگیردبه عنوان مثال ممکن است که بگویند:"شایدفردی مشکل داراست" "شایدخواستگارنداشته است"،"دیگرترشیده شده است" وغیره.دلیل دیگرآنکه گاه چون فردی خود را از سایر همسالان خویش در این زمینه پایین تر فرض میکند تصمیم میگیرد به منظور برتر مطرح شدن در میان همسالان و جلب توجه فامیل ودوستان و آشنایان به موفقیت او، دست به ازدواجی بزند که کم نظیر است لذا بی آنکه خودش ملاکی برای ازدواج در نظر داشته باشد سعی میکند ملاکهایی را بر گزیند که تنها مورد پسند سایرین و سبب جلب توجه آنهاست چنانچه در یکی از حوادث خبری آمده است که دختری علی رغم داشتن خواستگارهای فراوان به دلیل چشم و همچشمی نمودن نسبت به مقام شغلی و طبقاتی شوهران دوستانش سعی کرد همسری را برگزیند که پزشک است؛ چه که به حساب خودش میخواست که شغل و طبقه همسرش نسبت به همه دوستانش برتر باشد تا بتواند روی دست آنها بزند؛ اما ازآنجا که او بدون شناخت کافی از سایر ابعاد زندگی همسرش او را انتخاب نموده بود پس از ازدواج متوجه شد که شریک زندگیش نه تنها فرد ایده آل مورد نظر او نیست بلکه بسیاری از عقایدش متفاوت و یا شاید برعکس عقاید اوست و همچنین کسی است که طبقه شغلیش حتی مورد علاقه خودش هم نیست بلکه بجای شغل پزشکی بیشتر به تدریس علاقمند است. اما خانم بمنظور اینکه آبرویش حفظ شود به همسرش اصرار مینمود تا در همان شغل پزشکی بماند . بالاخره این خانم در پایان به این نتیجه رسید که هرچند ازدواجش موفق نبوده است اما عبرتی برای او شده است تا واقعیات زندگی را بپذیرد و با واقعیات موجود زندگی کند، نه آنکه بخاطر نظر دیگران عقاید و علایق واقعی خودش را نا دیده بگیرد . گاه بر عکس این قضیه هم اتفاق افتاده است که فردی صرفاً به دلیل علاقمندی و وابستگی به معشوقش بدون در نظر گرفتن مقام شغلی و طبقاتی خود تلاش نموده است طریق زندگیش را مطابق با ملاکهایی قرار دهد که مد نظر اطرافیان معشوقش است تا از این طریق بتواند رضایت آنان را برای صورت گرفتن این ازدواج بدست آورد. اما پس از ازدواج، آن روش و منش برگزیده اش را کنار نهاده و روش مورد علاقه خودش را در پیش می گیرد . به عنوان مثال یکی از حوادث خبری حاکی از آن است که پسری به منظور دست یابی به دختر مورد علاقه اش سعی نمود در مسیر تحصیلات و کسب مدارک تحصیلی گام بردارد چه که میزان و ملاک خانواده آن دختر به منظور خوشبختی ازدواج دخترشان مدرک تحصیلی داماد آینده بود . اما آن پسر پس از ازدواج به شغل مورد علاقه خود مشغول شد . این دو اتفاق هر دو معرّف عدم وجود تعادل در توجه به ترقّی طرفین ازدواج است . شاید نظیر چنین اتّفاقاتی در زندگی ما نیز رخ داده باشد . گاه آنچنان خود را دچار کمبودهایی می بینیم که میخواهیم به منظور رفع آنها دست به ازدواج بزنیم و شاید این کمبودها شامل این موارد باشد: کمبود عاطفه مورد قبول واقع شدن و پدر یا مادر شدن و سایر کمبودها . در این زمان سعی می نماییم ازدواج را وسیله رفع حوایج شخصی خود قرار دهیم بدون آنکه منافع طرف مقابل خود را نیز در نظر گیریم . چنانچه دختری که بر اثر چشم و همچشمی نسبت به همسران دوستانش شوهرش را مجبور می نمود که علی رغم علاقه اش به پزشکی، در آن شغل باقی بماند . یا آنکه شوهری بدلیل بچّه دار نشدن همسرش در غیاب او شریکی دیگر را اختیار نمود . در چنین زمانی به نظر می رسد که زن یا شوهر پس از ازدواج هنوز هم حال و هوای دوران قبل ازدواج را در سر می پروراند؛ یعنی گمان می کند که هنوز هم همان یک نفر است، غافل از اینکه ازدواج جسماً و روحاً میباشد؛ یعنی فرد با شریک زندگیش چه از نظر جسمانی و چه از نظر روحانی یکی می باشد . زیرا انسان به دلیل داشتن روح اشرف مخلوقات است و ازدواج او متفاوت با سایر موجودات می باشد . بنابراین در این زمان آرامش تسلی خاطر و تعالی و پیشرفت همسر هر فرد اعم از عاطفی، اجتماعی، شغلی، جسمانی، تحصیلی و غیره ترقی خود او محسوب است . چه که زن و مرد همچون دو بال پرنده ای هستند که پرواز این پرنده مستلزم ایجاد تعادل در این دو بال است و اگر یکی از بالها پیشرفتش بیشتر باشد و بر بال دیگر سنگینی کند پرواز این طیر محال خواهد بود. بنابراين میتوان گفت که ازدواج می بایست وسیلۀ ترقی و تعالی هر دو قرار گیرد و این امر ممکن نیست مگر آنکه هر کدام از زن و مرد خود را فدای پیشرفت دیگری نماید؛ چه که اگر این فداکاری و جانفشانی یک طرفه باشد باز هم تعادلی در بالهای پرنده ایجاد نخواهد شد . نکتۀ دیگر آنکه اوج گیری پرنده اتّفاق نمی افتد مگر آنکه این طیر هدفی والا در اعلی مراتب کمال داشته باشد . چه که هرچند زن و مرد موجب اکمال نواقص یکدیگرند امّا اگر این اکمال که هدفی جزئی است پایه ای برای رسیدن به اهدافی بلند مرتبه تر قرار نگیرد این پرندۀ زندگی به رکود بل به سقوط منجر خواهد شد، یعنی اگر این پرنده پس از ایجاد تعادل در بالهایش هدفی را در نظر نداشته باشد که به سوی آن بخواهد اوج گیرد از بالهای خود به منظور صعود نمودن استفاده نمی کند در نتیجه در زندگی دچار رکود شده و سقوط می نماید .

شاید این مثال پاسخي به سوالات ابتدای مقاله باشد؛ یعنی اگر نقطه نظرگاه ازدواج علاوه بر سیر و سلوک کمالی زوج جوان، وسیله ای برای رسیدن به اهداف بلند مرتبه تری چون پرورش و تربیت اطفال که یکی از بهترین ثمرات زندگی هستند و همچنین وسیله ای برای انجام هر نوع خدمتی به عالم انسانی قرار گیرد در اینصورت است که روز به روز استحکام آن افزایش یافته و هیچگاه طرفین خود را دچار شکست نمی بینند . در این حالت است كه می توان گفت نه تنها ازدواج هدف اصلی قرار نگرفته است بلکه وسیله ای برای سلوک در مراتب کمالی دیگر و وسیله ای برای رسیدن به اهدافی بلند مرتبه ترهم شده است؛ اهدافی نظیر پیشرفت در شغل و تحصیل و تربیت خود و فرزندان وخدمت به عالم انساني و همچنین ترقی در اکتساب سایر فضائل اخلاقي نظیر صداقت، محبت و وفا . بنابراین بهترین ملاک ازدواج آنست که طرفین آرزومند کمال باشند و چون کمال دست نیافتنی است، همین امر سبب تداوم حرکت و فعّالیّت زوج جوان پس از ازدواج خواهد بود و دیگر شاهد این ماجرا نخواهیم بود که عاشقی در راه رسیدن به معشوقش چشم بر روی واقعیّات موجود زندگی خود می بندد و خود را به رنگ مورد پسند معشوق و اطرافیان او در می آورد و پس از رسیدن به معشوقش به جای آنکه مسیر پیشرفتی را که برای خود انتخاب نموده ادامه دهد آن را ترک نموده و مسیر دیگری را برمي گزیند. در چنین زمانیست که می توان گفت که عاشق دچار عشق مجازی شده است؛ عشقی که کاملاً سطحی و وابسته به اهداف زودگذرا ست . امّا عشق حقیقی و مستمر عشقی است که متّکی به اهداف طولانی مدّت و پایدار باشد؛ اهدافی که بعد از ازدواج نیز به منظور دستیابی به آنها باید تلاش نمود و این عشق حقیقی پدید نمی آید مگر آنکه از عشق ازلی یعنی عشق الهی سرچشمه گرفته باشد . پس عاشق حقیقی کسی است که تنها یک معشوق روحانی داشته باشد و در راه رسیدن به آن معشوق حقیقی هر معشوق دیگری را که بر می گزیند باید فردی باشد که اهداف عالیّه او را در راه رسیدن به معشوق حقیقی دوست داشته باشد و یار و یاور او در راه رسیدن به اهداف عالیّه اش گردد. در این زمان است که او نیز متقابلاً خود را فدای اهداف عالیّۀ معشوقش خواهدنمود.

افزودن جدید

نوشتن نظر

نام:

ایمیل:

عنوان:

قالب نوشته: