|
بلوچ هامردماني سخت كوشندكه دركويرگرم وخشك شرق ايران زندگي مي كنند.اكثرمناطق بلوچ نشين ايران داراي آب وهواوشرايط اقليمي سختي است.البته دركناردريا، شرايط كمي بهتراست؛ولي درياهم، بواسطه ي گرمي هواوكم بودن آب شيرين كه ازسرچشمه هاي كوهستاني به آن برسد،به همراه عوامل جغرافيايي ديگرنتوانسته است تأثيرزيادي دراين شرايط بگذارد.به علاوه دراكثرسواحل جنوبي بلوچستان، فاصله ي كوه ودريابسياركم است وميداني به جولان انسان نداده است. شايدبهترين شرايط، آن هم بطوراستثنايي، دراين ميان چابهاراست. چابهاررابه نظرمن مي توان هندايران ناميد،هم به لحاظ تشابه آب وهوايي ومهمترازآن به لحاظ تنوع قومي. من درهيچ جاي ايران چنين تنوعي راازاقوام ونژادهانديدم، ازسياه پوست خالص تادورگه وچهره هايي كاملاًشبيه هندي هاوبلوچ وجدگال(قومي ازبلوچ هابازباني كاملاًمتفاوت) واقوام ديگركه ازنقاط ديگرايران بيشتربه مناسبت هاي شغلي آنجاآمده اند.
بلوچ هاازاصيل ترين اقوام ايران هستند، زيراصعب العبوربودن مناطق سكونت آنهامانندكردها،آنهاراازدسترسي مهاجمين درامان داشته است؛ تشابه گويش هاي بلوچي وكردي دليلي بارزبراين مدعاست. باوجوداين نمي دانم چراعناويني مانندجدايي ازكشور چندهزارساله شان وكشورمستقل بلوچستان درطول تاريخ گاهي دربين آنهامطرح بوده است-ومن باگوش خودم ازبلوچي شنيدم: بلوچستان يه روزي براخودش كشورميشه-شايدتبعيض ها ياتحريك هايافاصله هاي زيادياعدم درك متقابل وارتباط شايسته باهموطنان ديگريا....... ازبارزترين خصلت هاي نيك بلوچ ها، امانت، خوش قولي، استقامت وسخت كوشي است؛ بطوري كه علی رغم شرايط سخت زندگي، فكرمي كنم دربلوچستان جرائم سرقت ازهرجاي ايران كمترباشد. درموردخوش قولي، ضرب المثلي بلوچي مي گويد:مرداسربرَوت وكَول مَرَوت (مردسرش مي رودوقولش نمي رود) كه بواقع مصداق آن رادرعمل مي توان مشاهده كرد. يكي ازمشكلاتي كه من ديدم خرافاتي بودكه بعضي هنوزبه آن اعتقادداشتند؛ ازجمله يكي ازعجيب ترين آنها«جَتيگَر»است.(شايدهمان جادوگربوده، ولي دوست بلوچ من اصرارداشت كه نه ،اين جتيگرغيرازساحراست ووصفي كه من درباره ي جادوگرگفتم، گفت آن كه مي گويي ساحراست نه جتيگر) مي گويندجتيگرروح خبيثي است كه درجسم فردي مي رودوفردي كه دچارآن مي شود،انسان هارابه صورت خوراكي هاي لذيذي مي بيندمانندانبه،بخصوص بچه هاي كوچك را، وآنهارامي خورد. فرددرحالت عادي است، ولي گاهي به صورت جتيگردرمي آيد. اين جتيگرمي تواندبه افرادديگرسرايت كندوآنهاراهم تبديل به جتيگركند. ازدوست بلوچ ديگري شنيدم كه مي گفت فلان نوازنده ي معروف(فكركنم دوتار) قبلاً سازمي زدولي حالاتوبه كرده است. باتعجب پرسيدم چرا؟ گفت شيخ مان به اوگفته توسازمي زني ومردم رابه جاي آنكه بروندنمازبخوانندپاي سازخودت مي كشاني. دوري فاصله ها، تفاوت هاي مذهبي وسنتي، قرارگرفتن درمسيرشاهراه قاچاق موادمخدر، وشرايط سخت زندگي تاحدي باعث جداافتادن اين بخش بزرگ ازهموطنانمان وايجادمشكلاتي براي آنهاوگاه طرزفكرهاي غلط درمورداين قوم اصيل وشريف شده است، كه اميدوارم به همت جوانان عزيزوباشناخت وارتباط بيشتر،دررفع آنهاقدم هاي بزرگ برداشته شود. فكرمي كنيددراين راستاچه كارهايي مي توان كرد؟
|
.gif)
